Sheron Stoun
Aql, go‘zallik va ichki kuch

Sheron Stoun. Harakat, nafislikni eslatuvchi, vaqtga bo‘ysunmaydigan aniq kadr me’morchiligi bilan uyg‘unlashgan nom. Uning kadrda paydo bo‘lishi kometaga o‘xshaydi - ko‘zni qamashtiruvchi nur, qarshilik qilib bo‘lmaydigan quvvat. U o‘ynamaydi, balki yashaydi. Nusxa ko‘chirmaydi, yaratadi. Ammo bu qiyofa, chiziqlarning benuqsonligi va qaddi-qomatning mukammalligi ortida nima yashiringan?
O‘zlikni anglash san’ati
Uning hikoyasi Gollivuddan emas, balki Pensilvaniyadagi kichik shaharchadan boshlanadi. U yerda Sheron bilimga tashna bo‘lib ulg‘aydi. Qattiq qoidalar va talabchan ota-onali oilada, mehnat shunchaki majburiyat emas, balki yashash usuli edi. Otasi tokarlik qilsa, onasi buxgalteriya va uy yumushlarini bajarardi. Uyda zaiflikni ko‘rsatmaslik, his-tuyg‘ularni ko‘pincha suhbatdan chetda qoldirish odat tusiga kirgan edi. Sheron kitoblarni ulg‘ayishidan ham tezroq o‘qir, uning intilishlari butun dunyoni qamrab olardi. Besh yoshida uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri maktabning ikkinchi sinfiga qabul qilishdi. Bu boshqalardan ajralib turishni istagan emas - shunchaki ongining talabi edi. Biroq aql-zakovati hayotini osonlashtirmadi: tengdoshlari orasida u begona, haddan ziyod aqlli, juda jiddiy, boshqalarga o‘xshamaydigan bo‘lib qoldi. Modellik faoliyati mustaqillikka qadam qo‘yishning ilk bosqichi bo‘ldi. Parij, Milan, kameralar chaqnashi - bularning barchasi go‘zal ko‘rinsa-da, begona libosday his etilardi. Ma’nosiz go‘zallik - quruq po‘choq, xolos. Sheron ma’no izlardi.
Sheron kitoblarni ulg‘ayganidan ko‘ra tezroq o‘qirdi, uning ambitsiyalari esa butun bir dunyoni qamrab olardi. Besh yoshida uni darhol maktabning ikkinchi sinfiga qabul qilishdi, bu boshqalardan ajralib turishni xohlagani uchun emas - shunchaki uning ongi ko‘proq narsani talab qilardi. Ammo aql-idrok hayotni yengillashtirmasdi: tengdoshlari orasida u begona, haddan tashqari aqlli, haddan tashqari jiddiy, boshqalarga o‘xshamaydigandek tuyulardi.
Modellik karyerasi mustaqillikka erishish uchun birinchi qadam bo‘ldi. Parij, Milan, kameralarning chaqnashi - bularning barchasi chiroyli ko‘rinardi, lekin begona kiyimdek tuyulardi. Ma’nosiz go‘zallik quruq qobiqdir. Sheron ma’no izlardi.
Tashakkur emas, aksincha
Gollivud uni bir zumda qabul qilmadi. Saksoninchi yillar tajribalar, kichik yutuqlar va katta umidsizliklar davri edi. U hech kim eslab qolmaydigan seriallar va filmlarda rol ijro etardi. Uning qahramonlari asosiy erkak personajlarga shunchaki qo‘shimcha edi. U shuhrat sari bir qadam emas, yuzlab qadamlar bilan, qoqilib-surilib, ammo tinimsiz olg‘a intilardi.
Va nihoyat, hamma narsa burilish nuqtasiga tayyor bo‘lganida, 1992-yil keldi - u bilan birga "Asosiy instinkt" filmi ham. Bu film uni shunchaki mashhur qilish bilan cheklanmay, kinodagi ayol obrazlari haqidagi tasavvurni butunlay o‘zgartirdi. Ketrin Tramell - hech kim oxirigacha yecha olmagan jumboq edi. Biroq bu g‘alaba ortida faqat shuhrat emas, balki aql bovar qilmas bosim ham turardi. Gollivud birdan unda faqat shu qiyofani - xavfli, ammo achinish uyg‘otmaydigan ayolni ko‘rishni istab qoldi. Stoun esa bundan boshqacha yo‘l tutishni xohlardi.
U abadiy qismatli go‘zal ayol rolini rad etdi. Martin Skorsezening "Kazino" filmi uning javobiga aylandi - murakkab, ko‘p qirrali rol unga "Oltin globus" mukofotini va "Oskar" nominatsiyasini keltirdi. Keyin "Tez va o‘lik", "Sfera", "Alfa Dog" kabi filmlarda rol oldi. U shunchaki yulduzlik maqomidan ko‘ra ko‘proq imkoniyat beradigan rollarni izlardi. Biroq eng kuchli insonlarning ham to‘xtab, nafas olishga majbur bo‘ladigan paytlari bo‘ladi.
Hayot san’ati
2001-yilda uning hayoti butunlay o‘zgardi. Insult hech kim kutmagan burilish nuqtasi bo‘ldi. U nutqini, harakatlanish qobiliyatini va xotirasini yo‘qotdi. Uni bardoshli timsolga aylangan, deb bilgan dunyo birdan eng oddiy narsalarni qaytadan o‘rganishi kerak bo‘lgan dunyoga aylandi. Tiklanish yillari uning eng murakkab, ayni paytda eng muhim loyihasiga aylandi. U nafaqat qaytib keldi, balki o‘zini qayta kashf etdi.
Bugungi kunda Sheron Stoun shunchaki aktrisa emas, balki yosh faqat raqam, chegaralar esa faqat miyada mavjud deb biladigan afsonaviy ayoldir. U suratga tushishni davom ettirdi, ammo endi o‘ziga yaqin bo‘lgan hikoyalarni tanlaydi. U rang-tasvirda iste’dodini namoyon qildi – uning asarlari endi galereyalarda, san’at esa dunyo bilan so‘zsiz muloqot qilish vositasiga aylandi. U kitoblar yozadi, ilhomlantiruvchi nutqlar so‘zlaydi, xayriya ishlari bilan shug‘ullanadi, tibbiyot va ta’lim loyihalarini qo‘llab-quvvatlaydi. Uning vazifasi – bir paytlar o‘zi kabi qiyin ahvolga tushib qolganlarga yordam berishdir.
Shunday ayollar borki, ular davrning aks-sadosiga aylanadi. Boshqalari esa bu davrni o‘zlari yaratadi. Sheron Stoun ana shunday ayollardan. U qoidalarni o‘zgartirishdan, savollar berishdan, hatto yo‘l noma’lum bo‘lsa ham oldinga intilishdan cho‘chimaydi. U nafosat faqat tashqi ko‘rinish emas, balki ichki erkinlik ham ekanligini eslatib turadi. Kuch-qudrat qattiqqo‘llikda emas, balki o‘zingga sodiq qolish qobiliyatida. Yashash san’ati esa go‘zallikni kutilmagan joylardan ham topish mahoratida ekan.
Dunyoda shunchaki mavjud bo‘lib qolmasdan, haqiqiy hayot kechira oladigan ayollar bor bo‘lsa, Sheron Stoun, shubhasiz, ularning biridir.