Dunyo to‘y an’analari: o‘ziga xos sevgi marosimlari
Urf-odatlar madaniyat ko‘zgusi sifatida
An’analar azaldan butun dunyo bo‘ylab to‘y marosimlarining ajralmas qismi bo‘lib kelgan, ularni o‘ziga xos va muhim voqealarga aylantirgan. Ammo har bir mamlakatda bunday tantana butunlay boshqacha bo‘ladi. Ba’zi urf-odatlar hayajonli va romantik tuyulishi mumkin, boshqalari esa hayratlanarli va hatto g‘alati ko‘rinadi. Biroq ularning barchasi chuqur ma’no kasb etib, xalqlarning madaniy xususiyatlarini aks ettiradi. Biz eng qiziqarli to‘y an’analarini ochib berish uchun mamlakatlar bo‘ylab sayohatga otlanamiz.
Hindiston: baxt sari yetti muqaddas qadam
Hindistonda to‘y bir necha kun, ba’zan hatto bir hafta davom etadigan ulkan voqea hisoblanadi. Barcha marosimlar "mehandi" bilan boshlanadi, bunda kelinning dugonalari va qarindoshlari uning qo‘l va oyoqlariga xina naqshlarini chizadilar. Har bir naqshning o‘z ma’nosi bor: yovuz ruhlardan himoyalanishdan tortib, oilaviy hayotga farovonlik jalb etishgacha.
Markaziy marosimlardan biri "saptapadi" yoki muqaddas olov atrofida yetti qadam tashlashdir. Har bir qadam kelin-kuyovning bir-biriga bergan va’dalarini anglatadi: sodiq bo‘lish, xursandchilik va qayg‘uda bir-birini qo‘llab-quvvatlash, baxtli oila qurish hamda urf-odatlarni e’zozlash.
Keniya: sut bilan duo qilish
Masai xalqida maftunkor an’ana bor: kelinning otasi uning boshiga sigir suti sepib, fotiha beradi. Ramziylik bilan yo‘g‘rilgan bu marosim yomonlikdan saqlanish va oilaviy hayotdagi baxt garovi hisoblanadi.
Shotlandiya: loy bilan sinash
Shotlandiyada to‘y oldidan kelin-kuyovni loy, kul va hatto tuxum bilan ko‘mishadi. Bu marosim juftlikni birga yashaydigan hayotga tayyorlaydi deb hisoblanadi, chunki ular har qanday qiyinchiliklarni birgalikda yengib o‘tishga qodir bo‘lishlari zarur.
Xitoy: baxtning qizil rangi va ko‘z yoshi marosimi
Xitoy to‘ylari ramziylik va an’analarga muhabbat bilan yo‘g‘rilgan. Qizil rang bu tantananing asosiy rangi hisoblanadi. Kelin libosidan tortib to mehmonxonaning bezagigacha - hamma narsa quvonch, baxt va farovonlikni ifodalovchi qizil ranga bo‘yalgan.
Eng hayajonli an’analardan biri "qizlik ko‘z yoshlari" marosimidir. Kelin, uning dugonalari va qarindoshlari yoshlik bilan xayrlashish ramzi sifatida to‘ydan oldin ko‘z yosh to‘kadilar. Bu ko‘z yoshlar qanchalik samimiy bo‘lsa, nikoh shunchalik baxtli bo‘ladi deb ishoniladi. To‘y kuni kuyov kelinga choy tutadi, kelinning ota-onasi esa yosh oilaga yangi hayotlarida totuvlik tilab, duo qiladilar.
Mavrikiy: shakllardagi baxt
Mavrikiyada kelin qiyofasi bilan bog‘liq juda g‘ayrioddiy an’ana mavjud. To‘ydan oldin qizlarga o‘z vaznlariga qarab turish tavsiya etiladi, lekin qaddi-qomati kelishgan bo‘lish uchun emas, aksincha - dumaloq shaklga ega bo‘lish uchun. Hashamatli figura farovonlik va omadni anglatadi, deb ishoniladi.
Yaponiya: sake, kimono va muvozanat falsafasi
Sintoizm ibodatxonasida o‘tkaziladigan yapon to‘y marosimida kelin poklik va yangi hayot boshlanishining ramzi sifatida ajoyib oq kimono kiysa, kuyov uyg‘unlik va barqarorlikni ifodalovchi qora libosda bo‘ladi.
Alohida e’tiborga loyiq “sansankudo” udumi - kelin-kuyovning uch bor sake ichimligidan ho‘plab almashish marosimi. Bu urf-odat nafaqat ularning nikohini mustahkamlaydi, balki qalblarining yagona butunlikka aylanishini ham bildiradi.
Peru: tortdagi tasma
Peru to‘ylarida bayramona tortga lentalar joylashtiriladi, ularning biri uzuk bilan bezatilgan bo‘ladi. Turmushga chiqmagan mehmonlar lentalarni tortishadi va kimga uzukli lenta tegsa, unga yaqin orada turmush qurishini bashorat qilishadi. Bu quvnoq marosim barcha mehmonlar uchun xursandchilik lahzasiga aylanadi.
Meksika: hissiyotlar karnavali
Meksika to‘yi - bu chinakam fiesta bo‘lib, unda his-tuyg‘ular jo‘sh uradi. Eng g‘ayrioddiy udumlardan biri niqobli marosimdir. Yosh kelin-kuyovlar salbiy energiyalar va yovuz ruhlarni “qo‘rqitish” uchun yorqin, ba’zan biroz teatr niqoblarini kiyishadi. Marosimdan so‘ng niqoblar yirtiladi, bu to‘siqsiz yangi hayotning boshlanishini anglatadi.
Nikoh to‘yi urf-odatlari xalqlarning madaniyati va tarixining teranligini namoyon etadi. Ular tantanani o‘ziga xos ramzlar bilan boyitib, bir umrga yodda qoladigan lahzalarni yaratadi. To‘y qayerda o‘tkazilishidan qat’i nazar, uning asosiy g‘oyasi - sevgi va hamjihatlik barqarorligini ta’minlashdan iborat.