Tongdan tonggacha: butun dunyoda Qurbon hayiti qanday nishonlanadi

Tong oldidan havoda alohida sokinlik sezilganda, qalblar intiqlik bilan to‘lganda, dunyo ahli islom olamidagi eng ulug‘ bayramlardan biri – Qurbon hayitini kutib olishga hozirlik ko‘radi.

Bu kun nafaqat haj – Makka ziyoratining yakunlanishini, balki abadiy qadriyatlar: sadoqat, rahm-shafqat va imonni ham eslatadi.

Ibodat bilan to‘lgan tong

Bayram ertalabki namoz – hayit namozi bilan boshlanadi. Shu payt shaharlar sukutga cho‘madi: erkaklar va bolalar bir joyga to‘planib, yelkama-yelka turib, quvonch va barakani baham ko‘rishadi.

Chin dildan qilinadigan amal – qurbonlik

Qurbon hayitining muhim an’anasi: ichki poklanish va Allohga yaqinlashish ramzi sifatida jonliq so‘yish. Go‘shtning bir qismi, albatta, muhtojlarga ulashiladi – shunda bayram g‘amxo‘rlik, saxovat va yaqinlarga chinakam mehr-oqibat vaqtiga aylanadi. Ba’zilar uchun bu butun yil davomida go‘sht tatib ko‘rishning yagona imkoniyatidir.

Yaqinlar davrasida: oilaviy uchrashuvlar qudrati

Qurbon hayiti qarindosh-urug‘lar bilan yana bir bor diydor ko‘rishish uchun sababdir. Hayit namozidan so‘ng eng samimiy payt – oila, do‘stlar, qo‘shnilarnikiga tashrif buyurish boshlanadi. Bir-birini “Hayit muborak!”, deb qutlash, ezgu tilaklar va bag‘riga bosishlar kunni quvonch va iliqlikka to‘ldiradi.

Bu uchrashuvlar yaqinlarga ularning qanchalik aziz ekanligini eslatish, hayotga chinakam ma’no baxsh etadigan rishtalarni mustahkamlash uchun ajoyib fursatdir.

Bayram ta’mi: dasturxon atrofidagi an’analar

Hech bir Qurbon hayiti to‘kin dasturxonsiz o‘tmaydi. Xushbo‘y o‘zbek oshidan tortib sersuv qovurilgan qo‘zichoqqacha – bayram taomlari oilalarni bir dasturxon atrofida jamlab, taomlanishni mehr va xotira marosimiga aylantiradi.

Musulmon dunyosining turli burchaklarida o‘ziga xos taomlar mashhur. Ziravorli go‘sht va guruchli Saudiya kabsasi, qatiqli sous bilan Iordaniya mansafi, turk mantilari, Marokash pastilasi, Misr guruch pudingi va, albatta, paxlava – Sharqning eng yaxshi an’analarida shirin yakun.

Taom tayyorlash sirlarini avloddan avlodga yetkazish esa ildizlarni asrab qolish va bayramni yaqinlar davrasida, did va ma’no bilan nishonlashning yana bir usulidir.

Yangi liboslarda – bayramga peshvoz

Qurbon hayiti – bu o‘ziga alohida oro berishni istaydigan payt. Ko‘pchilik bayramga yangi liboslar tayyorlab, damning tantanavorligini ta’kidlaydi. Eng muhimi, pokizalik, saranjom-sarishtalik va qalbdagi yangilanish tuyg‘usidir.

Ko‘pgina mamlakatlarda musulmonlar milliy liboslarni kiyishni ma’qul ko‘radilar, ular orqali madaniyat va oilaviy an’analar ruhini ifoda etadilar. Yengil atir hidi va tabassum bayram libosi kabi muhim unsurlardir.

Yana sovg‘alar! Bolalar bu kunni ayniqsa intizorlik bilan kutishadi: shirinliklar, yangi narsalar va, albatta, kattalardan ramziy pul – “hayitlik”. Bularning barchasi bayramni chinakam unutilmas qiladigan o‘ziga xos iliqlik, saxovat va shodlik muhitini yaratadi.