Uyning qalbi bo‘lgan interyer buyumlari

Uy interyeri oilaning qadriyatlari va tarixini aks ettirishi mumkin. Bunday yondashuv Valsdecor keramikadan yasalgan eksklyuziv stol chiroqlari galereyasi asoschisi Svetlana Valsovskayaga yaqin.

“Loyihamiz uy haqida, iliqlik haqida. Uylar shinam bo‘lishini, unda odamning yashagisi, mehmon kutgisi, oila qurgisi keladigan makonga aylanishini istayman”.

Yo‘nalishni izlash

Kasbim bo‘yicha interyer dizayneriman, lekin o‘zimni ko‘proq dekorator deb hisoblayman. Buyumlar bilan ishlash menga yoqadi, dizaynning texnik jihatlari esa hech qachon qiziqtirmagan. Doimo kasbning badiiy tomoniga ko‘proq e’tibor qaratganman, o‘zim rasm chizishga uringanman, shu bois bezatish asosiy yo‘nalishimga aylandi.

Moskvadagi mashhur ta’lim muassasasi “Detali” maktabini tugatganman. U yerda talabalarda dizaynga o‘ziga xos qarash shakllanadi. Bu maktab bitiruvchilarini har doim alohida uslubidan tanib olish mumkin. Hozirda u predmet dizayni yo‘nalishini faol rivojlantirmoqda va men u yerda ta’lim olganimdan faxrlanaman.

Men ishtirok etgan qiziqarli loyihalardan biri Kutuzovskiy prospektidagi Imperator chinni zavodiga qarashli "Chinni uyi" asosiy do‘konida bo‘lib o‘tdi. “Detali” maktabi va zavod hamkorligida dasturxon bezatish bilan shug‘ullandik. Bu ajoyib tajriba bo‘ldi, taqdimotda matbuot vakillari, ijodkorlar va chinni ishqibozlari qatnashdi.

Meni nafaqat xususiy interyer loyihalari, balki keng qamrovli ijodiy vazifalar ham o‘ziga jalb etgan. Tashkilotchilik qobiliyatim bor, shu bois interyer bilan ishlash bo‘yicha takliflarga qaramay, o‘zimni predmet dizaynida sinab ko‘rishga qaror qildim.

Taqdir in’omi

Keramika bilan ishlash bo‘yicha shaxsiy tajribam yo‘q edi, biroq balki taqdir meni bunga yo‘naltirgandir. O‘zbekistonda ko‘pchilik ezoterikaga qiziqadi va menga ba’zi voqealar bejiz sodir bo‘lmaydigandek tuyuladi.

Bir necha yil oldin suv sathi juda pasayib ketganda oilamiz bilan Chorvoqqa bordik. Ko‘l huddi “Yulduzlar jangi” filmidagi kabi yer yoriqlari va g‘alati teshiklar bilan qoplangan ulkan sahroga aylandi. Menda bu joyning taassurotli fotosuratlari saqlanib qolgan.

O‘sha yerda, kimsasiz qirg‘oqda o‘g‘lim tasodifan qumda nimanidir topib oldi. Qazib ko‘rganimizda, eski ko‘za chiqdi. Albatta, avvaliga jin haqida hazillashdik, ammo ichida hech narsa yo‘q edi. Men qadimiy buyumlar va tarixiy narsalarni yaxshi ko‘raman, shuning uchun erimni ko‘zachani uyga olib ketishga ko‘ndirdim.

Ikki haftadan so‘ng uning qiymatini aniqlash uchun O‘zbekiston tarixi muzeyiga bordik. Ma’lum bo‘lishicha, ko‘za milodiy VI-IX asrlarga oid ekan. Ehtimol, u ilgari bo‘yalgan bo‘lsa-da, naqshlari saqlanib qolmagan.

Bu voqea loyiham boshlanishidan oldin yuz bergan edi va men buni bir ishorat deb o‘yladim. Shunday qilib, kulolchilik hayotimga o‘z-o‘zidan kirib keldi.

Hammasi tanishlarimga sotish uchun kvartirani bezashda yordam berish istagidan boshlandi. Mahalliy do‘konlar assortimentini o‘rganib, bu yerda qiziqarli bezak buyumlari yetishmasligini angladim. Shunday qilib, dekorativ haykalchalar to‘plamini yaratish g‘oyasi tug‘ildi. Ularning birinchisi artishok bo‘ldi. Bu loyiha ustida ishlash kutilganidan ko‘ra mushkulroq bo‘ldi: kerakli natijaga erishish uchun beshta usta bilan hamkorlik qilishga to‘g‘ri keldi. Toshkentda ko‘plab iste’dodli kulollar bor, ammo zamonaviy va nafis shaklni yasash oson kechmadi. Kerakli mahoratni topish uchun bir yarim yil vaqt ketdi.

Loyihamiz bor-yo‘g‘i uch yarim oydan beri mavjud, ammo ishonchim komilki, ishlarimizni qanchalik ko‘p odam ko‘rsa, barcha mahsulotlar o‘z xaridorini topish ehtimoli shunchalik ortadi. Bizda allaqachon uchta to‘plam bor: “Artishok”, “Zamon naqshlari – Rishton”, “Sharq – G‘arb”.

Hammasi nimadan boshlanadi

Turmush o‘rtog‘im bilan O‘zbekiston bo‘ylab ko‘p sayohat qildik, viloyatlarni o‘rgandik, Xiva, Buxoro, Rishtonga bordik. Shunchaki sayohat qilish emas, balki yo‘nalishlarni topish, madaniy xususiyatlar va an’analarni ilg‘ash muhimdir. Shunda ilhom keladi va madaniyatga chuqurroq kirib boriladi.

Har bir chiroq uchun abajur va jihozlarni puxta o‘ylab chiqaman. Biz foydalanadigan latun detallarni buyumning shakli va g‘oyasiga qarab tanlayman. Menga har bir asar betakror bo‘lishi va uning unsurlari bir-birini to‘ldirishi muhim.

Butun faoliyatim kayfiyat g‘oyasi atrofida qurilgan. Biz yaratgan buyumlar shunchaki joyni to‘ldirib qolmay, unga o‘ziga xos xususiyat va hissiy idrok baxsh etadi. Bu men yasayotgan chiroqlarga ham taalluqli. Bundan tashqari, har bir mijoz interyeriga mos keladigan variantni tanlashi uchun shaxsiy abajurlar tanlovini taklif qilaman.

Menga an’anaviy naqshlarni zamonaviy shakllar bilan uyg‘unlashtirish, sharqona uslublarni minimalizm bilan qo‘shish yoqadi. Bunday uyg‘unlik nafaqat interyerni to‘ldiradigan, balki uning asosiy urg‘ulariga aylanadigan noyob buyumlarni yaratadi.

Kulollarning qarashi va yondashuvi

Artishok kabi sopol haykalchalarni yaratish jarayoni ham o‘ziga xos bo‘lib, bu jiddiy mahorat talab etadi. Loy puxta ishlov beriladi: u qo‘lda aralashtiriladi, pufakchalar olib tashlanadi, so‘ngra G‘ijduvondagi kabi an’anaviy o‘tin pechlarida pishiriladi. Shuningdek, buyumlarga o‘ziga xos ko‘rinish beradigan tabiiy sir ham qo‘llaniladi.

Bizda katta tiraj yo‘q, deyarli barcha buyumlar yagona yoki cheklangan miqdorda mavjud. Agar mijozga bir juft buyum kerak bo‘lsa, biz aniq mahsulotni takrorlash mumkin emasligini eslatamiz – kulolchilik har doim o‘ziga xos tarzda namoyon bo‘ladi. Ustalar andozadan foydalanmaydilar, har bir ish ularning qo‘llari va mahoratiga bog‘liq. Buyumlarning o‘ziga xosligi ham shunda: ularni aynan takrorlab bo‘lmaydi, bu esa ularni yanada qimmatli qiladi.

Hozir biz tobora ko‘proq ustalar bilan hamkorlik qilmoqdamiz, chunki O‘zbekiston kulolchilik maktablarining xilma-xilligini ko‘rsatish men uchun muhim. Haqiqiy ustalar, san’atkorlarning har biri o‘z uslubiga ega va vaqt o‘tishi bilan ularning ishlarini taniy boshlaysiz. Hatto biz hali qo‘shma loyihani boshlamagan bo‘lsak ham, men u yoki bu buyumni kim yaratganini uni bozorda yoki suvenir do‘konida ko‘rib aniqlay olaman.

Men sertifikatlar g‘oyasini qo‘llab-quvvatlayman. Bizda allaqachon har bir chiroq uchun individual raqamlar ko‘rsatilgan sertifikatlar mavjud, ammo men ularni yanada xilma-xil qilishni istardim – har bir buyumga ustaning surati, uning so‘zlari, u va uning texnikasi haqidagi hikoya ilova qilinsa.

Nega aynan chiroq

Sopol chiroq uzoq muddat xizmat qiladigan buyum. Abajur vaqt o‘tishi bilan rangi o‘chib ketsa, uni almashtirish mumkin. Tabiiy matolar, masalan, ipak, quyosh nuriga ta’sirchan, shuning uchun chiroqni to‘g‘ridan-to‘g‘ri nurlar tushmaydigan joyga o‘rnatish muhim.

Instagramda buyumlarni parvarishlash bo‘yicha tavsiyalar ham berib borganman. Axir abajur ham xuddi kiyimga o‘xshab modadan chiqib ketishi mumkin, uni o‘zgartirish, yangilash mumkin.

Chiroqni har kim o‘z xarakteri va kayfiyatiga qarab tanlashi mumkin. “Erkakcha” qat’iy uslubdagi modellar bor, ular xonaga juda mos tushadi, qiziqarli, yorqin, qizlarni o‘ziga tortadiganlari ham mavjud.

Kolleksiyalarimiz ko‘p. Ilgari artishoklar turkumi bor edi va hatto uni yanada rivojlantirish – tagliklar, mebel qismlarini yasash g‘oyalari ham bor edi. Ammo endi tushunib yetdimki, aynan chiroqlar tajribalar uchun ko‘proq imkoniyat beradi.

Chiroq shunchaki uy jihozi bo‘lib qolmasligi mumkin. Taniqli usta tomonidan cheklangan nusxada va o‘zining noyob imzosi bilan ishlangan o‘ziga xos buyumingiz bo‘lsa, bu juda ajoyib. Bunday buyum avloddan avlodga o‘tishi mumkin.

Biz ustalar bilan barqaror hamkorlikka va yangi yo‘nalishlarning rivojlanishiga, eski texnikalar va yangi yondashuvlarning uyg‘unlashuviga ishonamiz va umid qilamizki, odamlarda uy uchun noyob buyumlarni topish istagi ko‘payadi.