Haute Couture Week. Day two
Parijdagi yuqori moda haftaligining ikkinchi kunida modernistik qat’iylik, arabeska nafosati va muqaddas kasblar kutyuri

Yuqori moda hali ham nozik did va tengsiz hunarmandlik timsoli bo‘lib qolmoqda. Parijdagi kutyur moda haftaligining ikkinchi kuni san’at muxlislariga yangi ilhom va hashamat ulashdi. Buning yorqin misoli Stéphane Rolland namoyishi bo‘lib, unda dizaynerning klassik qarashlari me’moriy siluetlar va nafis kashta bilan bezatilgan vazmin bezaklarda o‘z aksini topdi. Biroq moda bir joyda turmaydi: bugungi kunda kutyur ham eklektik, ham barqaror bo‘lishi mumkin. Shunday qilib, Ronald van der Kemp butunlay eski materiallardan yaratilgan to‘plamni namoyish etdi.
Moda uylari o‘z to‘plamlarini ko‘z-ko‘z qilar ekan, matolardan tortib konseptual falsafagacha bo‘lgan o‘ziga xos jihatlari bilan ajralib turishga intildi. Kutyurlar ona tabiatni, noziklik va kuch ramzi bo‘lgan ayol timsolini, mamlakatlarning madaniy merosini ulug‘ladi.
Stéphane Rolland
Bu mavsumda Stefan Rollan ikki olamning hayajonli uchrashuvi – mexanik va mavhum ritm me’mori Moris Ravel hamda Iberiya orzusini izlayotgan ilhom parisi Ida Rubinshteynning hissiy va xayoliy uchrashuvi tasvirini yaratdi. Modernistik qat’iylik va ertaknamo timsollar Ispaniya bir vaqtning o‘zida mexanik va afsonaviy, sharqona va kelajakka yo‘nalgan bo‘lib qoladigan garderobni dunyoga keltirdi. Krep, atlas, gazar va shifonda qora rang ustuvorlik qiladi, kiyimlar orasida qizil rang ham ko‘zga tashlanadi. Rollan orqasi ochiq va kubsimon yoqali ko‘ylaklar, ulkan qaytarmali smokinglar, yarim dumaloq shimli kombinezonlar va murakkab kashta tikilgan palto-matadorlarni taqdim etdi. Buyumlar marjon va billurlar bilan bezatilgan; samuray uslubidagi yopinchiqlar qora va yarim shaffof payetkalar bilan qoplangan; ulkan tojlar va ipak qanotlar ko‘zni qamashtiruvchi tushday yoyiladi.
Saiid Kobeisy
Saiid Kobeisyining “Jangchi” kutyur to‘plami kuch, zaiflik va o‘zgarish haqida teran mulohaza yuritadi. Unda har bir obraz qalbning zulmatdan yorug‘likka tomon yo‘lini aks ettiruvchi ichki uyg‘onish ramziga aylanadi. Me’moriy siluetlar vazmin qat’iyatni ifodalasa, oquvchan drapirovkalar zaiflik go‘zalligini namoyon etadi. Kashta xuddi xotira xaritasidek, bosib o‘tilgan sinovlarning izlarini ehtiyotkorlik bilan muhrlaydi.
Ilk bor ayollar va erkaklar modasining unsurlari birlashtirilgan bo‘lib, ularni kuch va o‘zgarish haqidagi yagona hikoyada uyg‘unlashtiradi. Timsollar jang qilmay, o‘zgarib, donoroq, yorqinroq, kuchliroq bo‘lib borayotgan jangchi haqida so‘zlayotgandek tuyuladi.
Yanina Couture
Yanina Couture’ning moda emas, balki falsafasi zamon to‘qimasiga singdirilgan abadiy go‘zallik haqidagi she’riy mushohada bo‘ldi. Uyning asoschisi va ijodiy rahbari Yuliya Yanina o‘z arxivlariga murojaat qilib, ularni zamonaviy nuqtai nazardan qayta ko‘rib chiqilgan jonli tarixga aylantiradi. Arabeska nafosatidan ilhomlanib, u o‘tmish va bugunni nafis siluetlarda uyg‘unlashtiradi, bunda har bir chiziq ma’no bilan to‘yingan. Madaniy meros va shaxsiy chizgilardan tug‘ilgan bezak motivlari barokko naqshlari, o‘simlik kompozitsiyalari va me’moriy ramzlar ko‘rinishida qayta jonlanadi. Yengil applikatsiyali tyul ko‘ylaklar, baxmal kostyumlar, nafis ipak va jun liboslar – barchasi oq va qora ranglarning mumtoz uyg‘unligida yaratilgan. Texnikalar orasida Rishele o‘ymakorligi, bo‘rtma kashta, zarhal unsurlar va yangi “me’moriy satin chok” usuli mavjud.
Ronald van der Kemp
Gollandiyalik dizayner Ronald van der Kemp xotira, Yerga hurmat va muhabbat bilan yo‘g‘rilgan tabiat madhiyasini “kuyladi”. 2014-yildan buyon RVDK brendi material qoldiqlaridan noyob kutyur timsollarini yaratib, eskirgan narsalarni muqaddas buyumga aylantirmoqda. Bu safar “Ajdodlar nidosi” to‘plami Amazonka o‘rmoni – uning jo‘shqin hayoti, xilma-xil shakllari, maftunkor yovvoyiligi va sofligidan ilhom olgan. Liboslar dizaynerning ilhom parisi Teyna Kaysara va Braziliyaning tub aholisidan bo‘lgan iste’dodli hunarmandlar bilan hamkorlikda yaratilgan. Jannat o‘rmoni qushlari va qadimiy kutyur kiyimidagi g‘ayrioddiy moda ayollari bu zamonaviy hikoyaning asosiy timsollariga aylandi. Van der Kemp yuqori modaga yangicha qarashni taklif qiladi -- elitar emas, balki samimiy, ongli va hayotga yaqin.
Georges Chakra
Georges Chakraning so‘zlari orasidagi nafis sukut – bu matoga aylangan keskin jimlik. 1940-yillardagi “qora” filmlar nafosatidan ilhomlangan livanlik dizayner yangi to‘plamida modaga cheklangan hissiyot nuqtai nazaridan qarashni taklif etadi. Bu yerda faryodga o‘rin yo‘q, faqat nozik shakllangan siluetlar shivirlaaydi. To‘plam sokinlikda yetiladigan kuchni tadqiq etadi: qaddi-qomatga urg‘u, hashamatli hajmlar va chiziqlarning me’moriy aniqligi. Geometrik bichimli korsetlar, ko‘p qatlamli drapirovkalar va nozik matolar qat’iylik va zaiflik o‘rtasida keskin muloqot yaratadi. Mayin ipaklar, oliyjanob mikardo, yaltiroq metallar va nafis to‘rlar to‘plamning o‘zgaruvchan kayfiyatini aks ettiradi. Ranglar uyg‘unligi tungi ko‘kdan kumush, atirgul, za’faron va to‘q qoragacha – barchasi yorug‘lik va soya o‘yiniga bo‘ysunadi.
Juana Martín
Xuana Martinning yettinchi kutyur to‘plami yana bir bor ispan merosidan hikoya qiladi. Fervor kolleksiyasi Andalusiyaning eng kuchli madaniy qatlamlaridan biri – diniy e’tiqoddan ilhom olgan. U moda nuqtai nazaridan mintaqaga xos bo‘lgan ehtirosli sadoqat va chuqur ma’naviyatni ifoda etib, ularni ko‘rinarli va hissiy jihatdan namoyon etadi. Namoyishning o‘zi tomoshabinlarni Muqaddas hafta tantanali marosimi muhitiga olib kirdi: qora matolar, xira yorug‘lik, hurmat tuyg‘usi, bunda asosiy material qora ruan edi. Siluetlar orqali Iso va Bibi Maryam timsollariga ishoralar ko‘zga tashlanadi. Ta’kidlash joizki, Xuana Martin Ispaniyadan rasmiy Parij kutyur taqvimiga qabul qilingan yagona ayol dizayner bo‘lib qolmoqda – bu sharafga faqat Balensiaga va Raban sazovor bo‘lgan.
Fotosuratlar brandlarning PR xizmati tomonidan taqdim etilgan.