Suzanne Belperron: izoh talab qilmaydigan zargar
Uning ismi matbuotda kamdan-kam uchraydi, ammo taqinchoqlari hammaga tanish edi. Belperronning logotipi yo‘q – biroq uning o‘ziga xos uslubi bor
Suzanne Belperron shuhratparastlikka intilmagan. U brend yaratmagan va o‘z taqinchoqlariga imzo qo‘ymagan. Shunday bo‘lsa-da, uning asarlari haykaltaroshlik plastikasi, toshlarning noodatiy uyg‘unligi va yillar davomida shaxsiy didning ramziga aylangan vazmin ifodaviyligi tufayli darhol tanib olinardi.
Photo: Instagram/ Belperron
Murosasiz dizayner
Belperron o‘z faoliyatini 1920-yillarda Parijdagi Boivin uyida boshlagan, ammo keyinchalik zargar Bernard Herz bilan hamkorlikda haqiqiy erkinlikka erishgan. Aynan o‘shanda u modaga bo‘ysunmaydigan vizual tilni shakllantirdi: tutunsimon kvarslar, o‘yma tog‘ billuri, xira oltin, oniks, sitrin va pastel rangli yoqutlardan iborat aksentlar.
U “oqshomboq” yoki “kundalik” taqinchoqlar yaratmasdi – uning buyumlari mohiyatan universal va shaklan egiluvchan edi. Qo‘lda yo‘nilgandek hajmli uzuklar, bo‘rtma yuzali bilaguzuklar, yanoq chizig‘i bo‘ylab joylashgan ziraklar – bularning barchasi tana harakati va uning anatomiyasini hisobga olgan holda loyihalashtirilgan, ammo moda qoidalariga emas.
Photo: Instagram/ Belperron
Photo: Instagram/ Belperron
Dabdababozliksiz aniq geometriya
Belperron odatiy ma’noda qimmatbaho toshlar ortidan quvmagan. Uni ko‘proq shakl va rang qiziqtirardi. Uning ishlarida olmoslar ikkinchi darajali bo‘lishi mumkin edi, asosiy e’tibor esa, masalan, yumshoq silliqlangan kristall yoki tabiiy nomutanasiblikka ega bo‘lgan ishlov berilmagan marvaridga qaratilardi.
Uning uslubi qat’iy edi, lekin zargarning imzosini aks ettirardi. Jonli geometriya: simmetrik takrorlanishlarsiz, faqat taqilganda ko‘rinadigan nozik tafsilotlar bilan.
Photo: Instagram/ Belperron
Uni unutishmagan – shunchaki uni tushunishmagan
Belperronning mijozlari o‘z didiga ega ayollar edi: Greys Kelli, Koko Shanel, Elza Skiaparelli. Taqinchoqlarni obro‘ belgisi sifatida emas, balki atir, imo-ishora, ohang kabi tasvirning bir qismi sifatida qabul qilganlar.
1980-yillarga kelib uning nomi deyarli e’tibordan chetda qoldi, ammo shaxsiy to‘plamlardan yo‘qolmadi. Bugungi kunda Belperron asarlari muntazam ravishda yirik ko‘rgazmalarda, jumladan GemGenève’da namoyish etiladi, u yerda uning dizayni ko‘plab zamonaviy brendlarnikidan ham zamonaviyroq ko‘rinadi.
Photo: Instagram/ Belperron
Nima uchun bugun uning davri?
Vizual shovqin fonida Suzanne Belperron bezaklari shaklning sofligi va vazminligi bilan ajralib turadi. Moda yana konstruksiya, mutanosiblik va xarakterni qadrlaydigan davrda uning uslubi ayniqsa zamonaviy jaranglaydi. Arxiv dizaynlari qayta nashr etilmoqda, to‘plovchilar asl nusxalarni izlashmoqda va yosh brendlar uning uslubidan ilhomlanmoqda. Bugungi kunda Belperronga bo‘lgan qiziqish zargarlik sanoati rivojlanish tarixiga hurmatdan ko‘ra, ifodalilikka bo‘lgan hozirgi ehtiyojning aksidir.
